De concurrentiekracht van mkb-ondernemingen in de maakindustrie staat onder druk. Nieuwe cijfers (arbeids)productiviteit roepen op tot actie.
De arbeidsproductiviteit in de maakindustrie van Midden-Brabant is een cruciale indicator voor de economische gezondheid en het concurrentievermogen van de regio. Op initiatief van Midpoint Brabant is een dashboard ontwikkeld binnen het online dataplatform ArbeidsmarktInZicht. Dit dashboard geeft inzichten in de ontwikkeling van de arbeidsproductiviteit binnen de maakindustrie in zowel de Brabantse regio’s als heel Nederland.
Hoe staan we ervoor in industrie in de provincie Noord-Brabant en specifieker in de regio Midden-Brabant? De sector industrie is het totaal van de sectoren maakindustrie, chemische industrie, vervaardiging van overige machines en apparaten en voedings- en genotsmiddelenindustrie, overige metaalindustrie en overige industrie.
Competitief blijven
De maakindustrie kampt met teruglopende (arbeids)productiviteit door diverse technologische, economische en sociaal-maatschappelijke ontwikkelingen. Om competitief te blijven als Nederlandse industrie, en zeker als mkb-maakbedrijf, moet de sector investeren in slimme (digitale) technologieën die de arbeidsproductiviteit verder verhogen. Dit blijkt onder meer uit een sectorrapport van de Rabobank:
‘De komende jaren is één van de grote uitdagingen voor de maakindustrie om het werk, mogelijk zelfs méér werk, met minder mensen te gaan doen. Met de huidige krapte op de arbeidsmarkt blijft personeel immers lastig te vinden. Als antwoord hierop moet de industrie investeren in verdere automatisering en digitalisering van primaire, repetitieve en ondersteunende processen. Een oplossing om tot hogere efficiëntie te komen, is bijvoorbeeld de slimme inzet van mens in een symbiose met technologie, resulterend in een groei van de (arbeids)productiviteit. Ofwel de toegevoegde waarde die wordt geleverd per eenheid arbeid’
Cijfers ontwikkeling arbeidsproductiviteit 2017-2023
Diverse studies en dashboards laten zien dat de industrie in de provincie Noord-Brabant relatief hoog scoort op arbeidsproductiviteit maar dat de groei hiervan de laatste jaren afvlakt. Binnen de provincie zien we tevens verschillen tussen de diverse regio’s. Mede onder invloed van de aanwezigheid van internationaal toonaangevende OEM’s (Original Equipment Manufacturers) en het optreden van zogenaamde agglomeratie-effecten laat Zuidoost-Brabant betere cijfers zien dan bijvoorbeeld de regio Midden-Brabant. Dit zien we onder andere in het dashboard arbeidsproductiviteit van ArbeidsmarktInzicht.
Deze verschillen zijn als volgt te verklaren:
- In de regio Eindhoven/Brainport verschuift de werkgelegenheid van laagproductieve sectoren naar hoogproductieve sectoren. Deze verschuiving stimuleert de productiviteitsgroei fors.
- De arbeidsproductiviteit van een regio hangt sterk samen met de sectorsamenstelling binnen een regio. Sectoren verschillen namelijk in de mate waarin ze kapitaal-, kennis- en arbeidsintensief zijn. Vooral in de chemische industrie en de sector vervaardiging van overige machines en apparaten ligt de arbeidsproductiviteit relatief hoog.
- In de regio Midden-Brabant is veel overige industrie met een relatief lage arbeidsproductiviteit. Dit werkt door in de totale arbeidsproductiviteit van de regio.
Meer efficiency leidt tot hogere arbeidsproductiviteit
Productieautomatisering is een van de sleutels tot toekomstbestendigheid: zo kunnen maakbedrijven – zelfs met hetzelfde aantal mensen – hun productiviteit verhogen.
Dat moet gebeuren door een hogere efficiency en bijvoorbeeld het slim inzetten van mens en technologie. De effecten daarvan laten zich zien in de groei van de arbeidsproductiviteit. Hiermee waarborgt de maakindustrie zijn internationale concurrentievermogen en zetten maakbedrijven de stap naar een financieel gezonde, toekomstbestendige positie.
Slimmer Werken: innovatieprogramma voor de mkb-maakindustrie
Het Midpoint Brabant-programma Slimmer Werken is in het leven geroepen om de arbeidsproductiviteit bij mkb-maakbedrijven in Midden-Brabant te verhogen, met oog voor mens en organisatie. Dankzij steun van de provincie Noord-Brabant worden maakbedrijven kosteloos en als collectief gefaciliteerd, gesteund en begeleid. Samen met collega maakbedrijven, onderwijs en experts bouwen we aan de toekomst van de maakindustrie.
