Hoe ziet meervoudige waardecreatie eruit in de praktijk?
De masterclass begint met praktijkvoorbeelden van twee deelnemers.
Steelstone
Steelstone in Goirle begon ooit als onderdeel van een agrarisch bedrijf, maar groeide uit tot een specialist in robuuste staalconstructies. Noortje Vermeer vertelt: “Het begon als zzp-werk naast de fruitteelt, maar inmiddels hebben we een team van tien medewerkers.”
Vakmanschap en betrouwbaarheid staan centraal bij Steelstone. “We doen wat we beloven, werken nauwkeurig en denken in oplossingen. Simpel, maar in onze branche niet vanzelfsprekend”, zegt Noortje. Dat geldt ook voor de manier waarop Steelstone met personeel omgaat. Arbeidscontracten op maat, flexibele uren en aandacht voor werkplezier zijn standaard. “Ik maak het mezelf soms lastig, maar ik wil dat medewerkers goed in hun vel zitten.”
Duurzaamheid speelt een grote rol binnen het bedrijf. De 900 zonnepanelen, de waterpompen, ledverlichting en het hergebruik van staal illustreren dat. Ook is Steelstone maatschappelijk betrokken. De organisatie sponsort lokale evenementen en verenigingen.
Dankzij een sterke focus op vakmanschap, innovatie en duurzaamheid blijft Steelstone groeien. Noortje: “Onze kernwaarden werken. Dat merken we in alles wat we doen.”
Smink Group
Smink Group is een hightechbedrijf met 150 medewerkers, gespecialiseerd in de engineering en productie van high purity systemen voor klanten in de halfgeleiderindustrie zoals ASML en Aixtron. Ze werken vanuit twee locaties en combineren lassen, cleaning, cleanroom assembly en eidntesten. Max en Eva, twee bedrijfskundestudenten van Avans, onderzochten hoe het waardecreatiemodel Smink Group kan helpen bij bedrijfscontinuïteit en traceability.
Hun belangrijkste conclusies? Smink Group wil meer focus op voorspellende data in plaats van alleen terugblikken. En meer inzicht in hoe klantschommelingen de eigen kapitalen beïnvloeden. Smink Group blijft werken aan leading indicatoren en strategische flexibiliteit om sneller in te spelen op marktontwikkelingen.
Blijven bewegen in een veranderende markt
Daarna was het woord aan Eric Coorens, senior onderzoeker bij Avans. Met ruim 35 jaar ervaring bij internationale bedrijven, NGO’s en brancheorganisaties – waarvan meer dan 15 jaar als CEO en bestuurder – zag hij van dichtbij hoe bedrijven omgaan met veranderingen. Eén les is hem altijd bijgebleven: terugschakelen werkt niet. “Besparen alleen is geen strategie”, zegt Eric. “Je moet als bedrijf niet blind blijven vasthouden aan oude structuren. De sleutel ligt in vooruitkijken: hoe benut je jouw kernkwaliteiten in een veranderende markt?”
Voorbeelden zijn er genoeg. “Canon evolueerde van printerverkoper naar meervoudige verdienmodellen, met onder andere Printing as a Service. In de Peel werken productie, landbouw en gemeenten samen in circulaire en sociaal inclusieve projecten”, vertelt Eric. “Veel ondernemers laten kansen liggen door gebrek aan focus. Macintosh kocht ooit het ene schoenenbedrijf na het andere, met als enige focus ‘we doen iets met schoenen’. Maar bedrijven als Zalando bewijzen dat flexibiliteit en diversiteit in verdienmodellen belangrijk zijn voor toekomstbestendigheid.” Achteraf is het verklaarbaar dat disruptieve concurrenten zoals Tesla, Vention, Uber en Airbnb succesvol werden, maar op het moment zelf worden ze vaak onderschat.
Wachten op verandering is geen optie
Die flexibiliteit geldt ook voor technologie. AI en automatisering zijn geen bedreiging, zolang bedrijven hun mensen meenemen in deze ontwikkeling. “De meest innovatieve bedrijven zijn niet de grootste, maar de meest wendbare.”
Eric moedigt bedrijven aan om verder te kijken dan financiële groei. Wie kansen wil benutten, combineert verschillende vormen van kapitaal en neemt zelf het initiatief. Eric: “Wachten op verandering en de impact op je bedrijf is geen optie. Klaar zijn voor en inspelen op de toekomst wel.”
Hoe kunnen ondernemers de kapitalen in de praktijk brengen?
Onder leiding van Hermen Lutje Berenbroek gingen de deelnemers in groepen aan de slag. Elk team bracht de huidige situatie van een bedrijf in kaart en bepaalde de grootste uitdagingen en kansen binnen het natuurlijk, menselijk en sociaal netwerk kapitaal.
Metaalbewerkingsbedrijf AMT Group werd uitgelicht als casus om verder over te discussiëren. Verschillende uitdagingen en kansen kwamen aan bod:
- Regelgeving zoals de CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive) voelt voor veel bedrijven als een uitdaging, maar kan juist een kans zijn. Wie slim inspeelt op deze eisen, kan zich onderscheiden en duurzaamheid beter zichtbaar maken. Deelnemers bespraken hoe bedrijven niet alleen aan de regels kunnen voldoen, maar ze ook kunnen benutten als strategisch voordeel: een kans om toekomstbestendig te ondernemen en concurrentie voor te blijven.
- Het vinden en behouden van gekwalificeerd personeel blijft een grote uitdaging. In veel regio’s is het aanbod beperkt en medewerkers willen vaak niet ver reizen. Dit vraagt om een creatieve aanpak:
- Samenwerkingen met onderwijsinstellingen om studenten vroeg te interesseren voor techniek.
- Techniek promoten via initiatieven zoals robotica-projecten en Girls’ Day om een breder publiek aan te spreken.
- Flexibele loopbaanpaden en maatwerkcontracten, zodat bedrijven beter inspelen op de behoeften van werknemers.
- Veel bedrijven investeren in duurzaamheid, maar klanten zien de meerwaarde niet altijd. Dit maakt het lastig om duurzame investeringen rendabel te maken. Een oplossing is om duidelijker te communiceren over duurzaamheid en klanten te laten zien hoe dit hen op de lange termijn voordeel oplevert. Daarnaast ligt de kracht in samenwerking: bundel krachten met klanten en leveranciers en maak duurzaamheid een gezamenlijk doel. Wie het goed aanpakt, zet duurzaamheid om in een concurrentievoordeel.
Op weg naar een toekomstbestendige maakindustrie
De inzichten uit deze masterclass dragen bij aan het uiteindelijke eindproduct: een dashboard dat mkb-maakbedrijven helpt kansen en risico’s scherper in te schatten en productiviteit op een nieuwe, bredere manier te benaderen. Dit dashboard wordt gepresenteerd tijdens de vierde en laatste masterclass op 2 april.
Slimmer Werken
De masterclasses zijn een bijzondere vorm van tweejarig actie-onderzoek waarin een breder perspectief op productiviteit en nieuw ondernemerschap in de mkb-maakindustrie centraal staan. Dit onderzoek is een initiatief van Avans Hogeschool (Centre of Expertise Brede Welvaart & Nieuw Ondernemerschap), Metaalunie, FME, REWIN en Midpoint Brabant. Tevens onderdeel van het programma Slimmer werken, gesteund door de Provincie Noord-Brabant.
Wil je als ondernemer ook Slimmer Werken? Bekijk het programma.
Wil je als ondernemer ook aan de slag met meervoudige waardecreatie? Neem dan contact op met Petra Mouthaan.
