Automatisering speelt een belangrijke rol
Floor Meijs, projectleider Programma Slimmer Werken en aanjager van het Lerend Netwerk Productieautomatisering bij Midpoint Brabant, startte de bijeenkomst met het delen van de eerste onderzoeksresultaten. “We zien dat de bedrijven die meedoen aan het onderzoek met name kampen met uitdagingen zoals een krappe personeelsbezetting, lange doorlooptijden van de productie, te hoge productiekosten en te lage kwaliteit en flexibiliteit.”
Automatisering speelt een heel belangrijke rol, geven deelnemers aan het onderzoek aan. Bij het verhogen van hun eigen productiviteit én bij het versterken van de concurrentiekracht van mkb-ondernemingen. Zo zien ze kansen voor automatisering bij offreren, het maken van een planning met terugkoppeling van productie, werkvoorbereiding, papierloos werken, handmatige bewerkingen, tijdregistratie en nacalculatie.
High mix-low volume
De uitkomsten zorgden voor veel herkenning bij de twintig deelnemers. Met name bij de vertegenwoordigers van de bedrijven. Tim Jansen van poedercoatbedrijf Meja in Kaatsheuvel: “Ook wij zoeken naar goede oplossingen om productieautomatisering in te zetten bij arbeidsintensieve producten en high mix-low volume.” Of zoals Hans van den Bersselaar van staalconstructiebedrijf Jos van den Bersselaar uit Udenhout dé uitdaging bij high mix-low volume verwoordt: “Elke dag is anders bij ons.”
Adri Mous, verantwoordelijk voor R&D/procesoptimalisatie bij van Kroon Food Products, geeft twee voorbeelden uit eigen praktijk: “High mix-low volume vormt vaak een grote drempel om te starten met automatisering. Wij zetten binnenkort een stap door procesdata over de kwaliteitscontrole te koppelen aan ons centrale systeem. Dat geeft het hele bedrijf inzicht en zorgt ervoor dat we niet meerdere keren de gegevens moeten inkloppen. Ook loopt er bij ons een scanproject om onze verbruiken automatisch te verwerken.”
Kennisniveau van werknemers
Niet alleen high mix-low volume was een onderwerp. De deelnemers noemden ook het tekort aan medewerkers en het ontoereikende kennisniveau van medewerkers. Dit maakt het lastig om naast de dagelijkse werkdruk ook nog te automatiseren en met nieuwe systemen te werken. Ook duurzaamheid en een overvol energienet spelen een rol voor ondernemers. Zo zien met name grotere bedrijven geen kans om te automatiseren, omdat ze door het overvolle energienet geen nieuwe aansluiting krijgen die nodig is om nieuwe systemen en technologieën te laten draaien.
Procesbegeleider Hermen Lutje Berenbroek vroeg de deelnemers alle ideeën en uitdagingen bij elkaar te brengen in thema’s. En aan te geven welke drie thema’s voor de ondernemers en belangenverenigingen het belangrijkste zijn als het gaat om productieautomatisering. Personeel, flexibiliteit (‘Is high mix-low volume wel te automatiseren?’) en ICT kwamen als ‘winnaars’ uit de bus.
Bloemkooleffect
Tijdens de rondetafel zorgden de gesprekken voor verdieping en praktische, concrete voorbeelden bij het Fontys-onderzoek. Zoals op het gebied van ICT. Een duidelijk aandachtspunt: systeemintegratie. Ook wel: voorkom het zogenoemde bloemkooleffect, waarbij tal van systemen naast – maar amper mét – elkaar werken, waardoor je als bedrijf alleen maar meer werk hebt aan automatisering en digitalisering.
In de interactieve sessie kregen de deelnemers óók alle ruimte om hun fantasie de vrije loop te laten. Dit dankzij de creatieve aanpak en scherpe vragen van sessiebegeleider Hermen Lutje Berenbroek.
Hoe ziet de toekomst van de mkb-maakindustrie er volgens hen uit? Waar staat die over pakweg tien jaar? Bijna utopische vergezichten passeerden de revue, zoals een ‘dark factory’ (productie zonder inbreng van mensen), nul vacatures en een 12-urige werkweek (dankzij automatisering). Maar ook meer concrete concepten zoals duurzaamheid en artificial intelligence (AI).
Data delen in de hele keten
Een van de belangrijkste conclusies van deze toekomstverkenning? Het delen van data is essentieel. Zoals data van machines en ict-systemen, data over voorraad, de prestaties van machines en productieplanningen. Door het analyseren en delen van data in de hele keten -van alle leveranciers tot klant en eindafnemer – zijn bijvoorbeeld productieprocessen en planningen sneller bij te sturen en machines efficiënter in te zetten. Peter van der Mars van Koninklijke Metaalunie: “Data delen in de keten is een kwestie van doen en vertrouwen. Zo maken we van automatisering een succes.
Waarmee starten?
Terug naar het hier en nu. Waarmee willen de deelnemers op korte termijn starten, wilde Lutje Berenbroek weten. Tim Jansen van Meja: “Data delen met onze leveranciers en afnemers doen we nog te weinig. Dat is zonde. Door meer als partners samen te werken, halen we voor iedereen een beter resultaat.”
Hans van den Bersselaar: “Wij zijn al gestart met het integreren van productiedata in ons centrale systeem. Zo zien alle collega’s meteen de productiestatus en kunnen ze snel handelen richting bijvoorbeeld onze klanten. Wat ik verder wil oppakken is meer inzicht in ons energieverbruik om ons hele energiesysteem slimmer te maken en de kosten te drukken.”
Waarmee stoppen?
Opties genoeg om te starten met productieautomatisering. Maar alles begint met kijken naar je knelpunten, anders denken en durven experimenteren met nieuwe technologieën. Wat men moet stoppen? Daar zijn de deelnemers het wel over eens: vasthouden aan oude gewoontes, kortetermijndenken en zeggen dat iets onmogelijk is. Want één ding is zeker: je hoeft het niet alleen te doen. En met alle beschikbare hulp en expertise zet je concrete vervolgstappen, sneller dan je denkt!
Nieuwsgierig naar alle uitkomsten van het marktonderzoek productieautomatisering? Deze worden begin juni gepubliceerd in de vorm van een whitepaper. Houd hiervoor onze kanalen in de gaten. Het marktonderzoek productieautomatisering wordt in 2026 herhaald.
Lerend Netwerk Productieautomatisering
Op 5 juni 2024 start het Lerend Netwerk Productieautomatisering, dat onderdeel is van het programma Slimmer Werken van Midpoint Brabant. Daarin bundelen maakbedrijven, onderwijs en experts hun krachten om praktijkvragen van mkb-maakbedrijven te beantwoorden en te werken aan een concrete oplossing op maat. In het Lerend Netwerk Productieautomatisering staan het experimenteren of kennismaken met digitale technologieën centraal.
Interesse om deel te nemen? Lees meer en meld je aan!