De hightech sector is een onmisbare schakel om innovatieve oplossingen te creëren voor maatschappelijke opgaven, zoals de energietransitie, duurzaam voedsel produceren en gezond ouder worden. De sector kampt echter met een groot tekort aan technisch personeel. De provincie Noord-Brabant, de Brabantse Ontwikkelings Maatschappij en de regionale triple helixorganisaties gaan dit probleem te lijf. Dit doen ze met gerichte projecten om meer slimme technologieën toe te passen in bedrijfsprocessen waar geen personeel voor te vinden is.

Door de arbeidsproductiviteit te verhogen is er minder personeel nodig om hetzelfde of zelfs meer werk te verzetten. Momenteel zit de hightech sector midden in een transitie naar een zogeheten ‘Smart Industry 4.0’, die gekenmerkt wordt door een nieuwe manier van werken door digitalisering en een slimme koppeling tussen mens, machine en product. Brabant dreigt achter te gaan lopen in deze transitie. De provincie heeft namelijk veel kleine mkb’ers binnen de hightech sector, die minder ruimte en slagkracht hebben om hiermee aan de slag te gaan.

Laagdrempelige hulp
De provincie, de Brabantse Ontwikkelings Maatschappij, Brainport Development, REWIN, Midpoint Brabant en AgriFood Capital gaan samen aan de slag om deze problemen aan te pakken. Digitalisering, robotisering en automatisering moet de arbeidsproductiviteit van werknemers vergroten en zo bedrijven minder afhankelijk maken van personeelstekorten. Bedrijven moeten laagdrempelig kunnen kennismaken met deze technieken en (financiële) hulp krijgen om hiermee aan de slag te gaan. De ‘innovatiecoalitie’ wil dit stimuleren door innovatiecentra en specifieke projecten rondom productietechnologie, zoals Breda Robotics en Slimmer Werken in Midden-Brabant, verder te ontwikkelen en landelijke statuur te geven. Daarnaast gaan specialisten met hun kennis en hulp aan de slag om bedrijven verder te helpen.

De provincie investeert €7,5 miljoen in deze innovatiecoalitie. Gedeputeerde Martijn van Gruijthuijsen: “Onze maakindustrie is van essentieel belang voor de Brabantse economie én andere sectoren. Het tekort aan personeel is dus een knelpunt voor de hele economie, maar zorgt ook voor vertraging in bijvoorbeeld de energietransitie. Door nu te investeren in het vergroten van de arbeidsproductiviteit, geven we een versnelling aan de hele Brabantse economie en verlichten we de druk op de arbeidsmarkt. Twee vliegen in een klap”. Een recent gelanceerd programma om nieuwe productietechnologieën in de voedselverwerkende industrie te stimuleren is het eerste dat vanuit de innovatiecoalitie ondersteund wordt. Onlangs kende het Rijk ook €12,5 miljoen toe voor de Regio Deal Midden-Brabant, waar het project slimmer werken onderdeel van is.

Innovatiecoalities
De provincie Noord-Brabant werkt er hard aan om de innovatiekracht van Brabant te versterken. Dat doet zij door maatschappelijke vraagstukken te identificeren waarbij er in Brabant een goede kennispositie, industriële basis of potentiële oplossing te vinden is die aan de oplossing van dit vraagstuk kan bijdragen. Vervolgens koppelt de provincie kennisinstellingen en innovatieve bedrijven aan elkaar in innovatiecoalities om met steun van de provincie gezamenlijk aan de slag te gaan. Zo wordt de kracht en kennis van vandaag ingezet voor innovatieve oplossingen en goede banen in de toekomst. De komende jaren start de provincie meerdere innovatiecoalities op.

Bekijk hier deze video van het bezoek van gedeputeerde Martijn van Gruijthuijsen aan de ART Group:

‘Slimmer werken’. Dat is het credo voor de maakindustrie in Midden-Brabant. Uit het onlangs gelanceerde dashboard over arbeidsproductiviteit van het online dataplatform ArbeidsmarktInZicht blijkt dat Midden-Brabant weliswaar een stijging in toegevoegde waarde laat zien, maar ook dat er minder efficiënt wordt gewerkt dan gemiddeld in Brabant. Midden-Brabant levert wel een hogere toegevoegde waarde dan het landelijk gemiddelde.

De prestaties van Brabant worden sterk omhoog gekrikt door de high tech regio Zuidoost-Brabant. De maakindustrie in Midden-Brabant kent relatief veel kleine en middelgrote toeleverende bedrijven. Petra Mouthaan, programmamanager Smart Industry Midpoint Brabant en initiatiefnemer van het dashboard: “Midden-Brabant heeft een beperkt aantal multinationals in de maakindustrie, maar kenmerkt zich door mensgericht ondernemen en innoveren. Die kracht gaan we benutten door mens, gedrag en data nadrukkelijker aan elkaar te koppelen. Hogere efficiency door technologische toepassingen die echt bijdragen aan de behoeften van de samenleving. In februari starten we daarom met het programma Slimmer werken met fieldlabs bij ondernemingen en campussen in Midden-Brabant. We doen dit in nauwe samenwerking met het fieldlab Breda Robotics en REWIN West-Brabant.”

Impact op werknemers
Loet Pessers, voorzitter van de stuurgroep Smart Industry van Midpoint Brabant licht nader toe: “Meer doen met minder mensen om productiviteitsgroei te bereiken is niet alleen een technologische uitdaging, maar ook een organisatie- en verandervraagstuk. Een samenspel tussen mens en technologie dus. Productieprocessen vragen vaker om digitale vaardigheden en technisch abstractievermogen. Dataficatie en robotisering hebben een flinke impact op werknemers. Van uitvoerder komen ze steeds meer in de rol van regisseur die het gedigitaliseerde maakproces in goede banen moet leiden. Deze ontwikkelingen vragen om verandervermogen, acceptatie en adaptatie van technologie op de werkvloer. Oftewel: technische sociale innovatie. Juist hierover gaat het programma Slimmer werken van Midpoint Brabant voor de maakindustrie.”

Nog meer weten over arbeidsproductiviteit mkb
Net als in heel ons land toont de arbeidsproductiviteit in Midden-Brabant een jaarlijks licht dalende trend, ondanks de stijging van de toegevoegde waarde met 26% sinds 2017. De chemische industrie heeft in Midden-Brabant veruit de hoogste arbeidsproductiviteit. In technische vacatures in de maakindustrie is de arbeidsmarktspanning de afgelopen twee jaren verviervoudigd: er zijn beduidend meer vacatures dan WW’ers met een uitkering van minder dan zes maanden.

Petra: “We hebben heel veel kleinere en mooie toeleverende industriebedrijven die op hun gebied succesvol zijn. Het dashboard is een onderbouwing van het programma Slimmer werken met als belangrijkste doel de verbetering van arbeidsproductiviteit. Avans Hogeschool gaat in opdracht van ons onderzoeken hoe je arbeidsproductiviteit bij kleinere maakbedrijven kunt beïnvloeden.”

Primeur in Nederland
ArbeidsmarktInZicht geeft inzicht in de ontwikkeling van de arbeidsproductiviteit in de maakindustrie in Brabant. Het dashboard, een primeur voor Nederland, is ontwikkeld door Etil Reseach Group, in samenwerking met Panteia, dat werkt met data van onder meer CBS, CPB en UWV. Het openbaar toegankelijke ArbeidsmarktInZicht geeft informatie over de arbeidsmarkt, het onderwijs en de economie in de arbeidsmarktregio’s. Je kunt er zelf analyses, grafieken en vergelijkingen tussen regio’s mee maken. Het dashboard over arbeidsproductiviteit is mede mogelijk gemaakt door de provincie Noord-Brabant, Midpoint Brabant en REWIN West-Brabant.

Op https://arbeidsmarktinzicht.nl/midden-brabant vind je kerncijfers over de arbeidsmarkt, het onderwijs en de economie in de arbeidsmarktregio Midden-Brabant met haar elf gemeenten: Alphen-Chaam, Baarle-Nassau, Dongen, Gilze en Rijen, Goirle, Heusden, Hilvarenbeek, Loon op Zand, Oisterwijk, Tilburg en Waalwijk.

Foto: de initiatiefgroep Midpoint Brabant Smart Industry bij Fujifilm in Tilburg tijdens de lancering van het dashboard arbeidsproductiviteit. https://arbeidsmarktinzicht.nl/arbeidsproductiviteit-noord-brabant