Welke Up New centra komen er?

In het Drögepand naast het TextielMuseum in Tilburg komt Up New Textiles. Een aansprekende locatie voor één van de meest prominente circulaire programma’s voor Tilburg en omstreken. Midpoint Brabant, TextielMuseum, TextielLab en Wolkat gaan dit exploiteren. Bezoekers zien en voelen hier hoe hergebruik van textiel precies werkt. Hier landen initiatieven voor inzameling, re- en upcycling, grondstofextractie en distributie naar traditionele en nieuwe afnemers op allerlei toepassingsgebieden. Je gaat hier zien hoe het sorteren, vervezelen, spinnen en opnieuw tot weefsels verwerken van gebruikt textiel in zijn werk gaat. Er zijn en komen test- en maakfaciliteiten voor circulair economische textiel innovaties: een applicatie-lab voor verven van textiel met natuurlijke kleurstoffen en een machine voor watervrij textielverven. Studenten, start-ups en mkb-ondernemingen kunnen hier producten circulair economisch ontwerpen, prototypen en testen. Deze ontwikkeling is onderdeel van de plannen van de gemeente Tilburg voor de ontwikkeling van het museumkwartier. En van het landelijke netwerk Dutch Circulair Textiles Valley, waarin vier regionale textielhubs samenwerken aan een circulaire textielketen om de milieu-impact te verminderen.

In de regio De Langstraat komen maar liefst twee Up New Leather centra. Eén centrum is met name gericht op het lederproces en fashion. Het is een samenwerking van Midpoint Brabant, gemeente Waalwijk en Leather Made Smart, een initiatief van regionale ondernemers die zich richten op het uitdragen van ‘de meest slimme schoenen- en lederregio’. Dit Up New Leather centrum komt in het gloednieuwe schoenenmuseum, dat eind 2021 open gaat. Het andere centrum komt in het Heuvelpark in Dongen en gaat vooral over lederproductie. Dit wordt een samenwerking met Trace Your Leather en diverse regionale ondernemingen. Waalwijk en Dongen zijn van oudsher dé internationale ledercentra. De Langstraat is nog altijd een wereldwijde topregio in lederhandel.

Bij Ontdekstation013 kunnen kinderen en jongeren met workshops en programma’s hun talenten op het gebied van techniek en wetenschap ontdekken. Zij worden aangemoedigd om op een speelse en creatieve manier oplossingen te bedenken en uit te voeren. Ontdekstation013 en Midpoint Brabant hebben de handen ineen geslagen om hen naast techniek kennis te laten maken met circulaire economie. Elke activiteit is per leeftijd afgestemd op hun kennis en interesses. Jonge kinderen leren met laagdrempelige en speelse activiteiten, zoals memory, meer over circulaire economie. Middelbare scholen en mbo-instellingen kunnen bij Ontdekstation013 workshops volgen, zoals over het maken van biobased plastic. Mbo-, hbo- en wo-studenten kunnen tijdens stages meedenken over oplossingen voor circulaire vraagstukken. Al met al, zijn er tal van mogelijkheden om circulaire economie bij kinderen en jongeren onder de aandacht te brengen. Ontdekstation013 en Midpoint Brabant denken graag mee om met geïnteresseerden programma’s op maat te maken.

Bij de nieuwe milieustraat in Tilburg komt een Up New recyclingcentrum als ontvangststation van afgedankte consumentengoederen. In dit Circulair Ambachtscentrum gaan het Brabants Afval Team, La Poubelle en Kringloop Tilburg met Midpoint Brabant en het Kennispact MBO Brabant samenwerken om de hoeveelheid afval van de milieustraat significant te verminderen. Dit gebeurt door spullen een tweede leven te geven door ze te pimpen, te repareren of te demonteren in herbruikbare of recyclebare componenten. Kortom, de gebrachte spullen krijgen weer waarde. Het initiatief staat niet op zichzelf, maar wordt opgepakt in samenspraak met andere initiatieven in de regio die bijdragen aan de circulaire economie. Zo krijgen brengers het besef dat ze iets waardevols achterlaten in plaats van dat ze ‘rommel dumpen’. Het terrein biedt naast een nieuwe milieustraat ruimte aan een kringloopbedrijf, een demontagehal, startups en kunstenaars die iets willen met gebrachte of gedemonteerde spullen en een praktijklokaal voor (design) studenten.

In de bouw wordt veel materiaal langdurig gebruikt. De bouwketen, bestaande uit onder meer vastgoedeigenaren, opdrachtgevers, projectontwikkelaars, architecten, vastgoedtussenpersonen, aannemers, leveranciers, gebruikers, slopers en recyclelaars, kent daarom vele kansen tot circulaire economie. Het materiaalgebruik is immers hoog. Maar hoe realiseren we circulaire energieneutrale en gasloze gebouwen? Welke materialen willen en kunnen we toepassen en hergebruiken? Hoe kunnen bouw- en sloopreststromen zodanig gescheiden worden dat hier weer nieuwe producten van gemaakt kunnen worden? De antwoorden en de eventueel gepaard gaande kostenbesparingen zijn sterk afhankelijk van de situatie. Gaat het om bestaande bouw of nieuwbouw? Ook voortschrijdend inzicht en de mogelijkheden binnen het bouwbesluit spelen hierbij een rol. Genoemde vertegenwoordigers in de bouwketen zien vaak door de bomen het bos niet meer. Een inspirerend kenniscluster rond dit thema is dan ook onontbeerlijk om een 100% circulaire bouwsector in 2045 in Midden-Brabant te realiseren. In dit kader zijn Midpoint Brabant, Avodubo (Academie voor Duurzame Bouw) en Roozen van Hoppe een overeenkomst aangegaan voor de ontwikkeling van Up New Bouw. In dit informatie-, educatie- en inspiratiecentrum kunnen professionals, studenten en bezoekers zich laten inspireren tot circulaire economische ideeën en initiatieven. Het centrum valideert deze en ontwikkelt ze tot businessinnovaties. Je kunt er ook terecht voor her-, om- of bijscholen tot bouw gerelateerde beroepen. Up New Bouw kijkt naar alle schakels in de bouwketen. Op welke plek het centrum komt wordt nader onderzocht.

Ook zijn er plannen voor Up New centra in andere sectoren, zoals food (in Tilburg) en maakindustrie (bij Gate2 in Rijen). In de Spoorzone in Tilburg werkt Midpoint Brabant samen met onder meer Ontdekstation013, de Kennismakerij en MindLabs aan het combineren van circulaire economie met techniek, Augmented & Virtual Reality, gaming en high-tech data-innovatie om jonge creatieve geesten te inspireren, van basis- tot wetenschappelijk onderwijs.