De stijgende welvaart en groeiende wereldbevolking zorgen voor steeds meer druk op onze planeet. Eindige grondstoffen worden in hoog tempo opgebruikt. Dit leidt tot schaarste, geopolitieke afhankelijkheid, klimaatverandering en aantasting van ons leefmilieu. De wereldwijde erkenning van de klimaatproblematiek zorgt voor een grotere urgentie dan ooit om iets te doen aan de uitputting van grondstoffen en te komen tot een transitie naar een circulaire economie.

Circulaire economie is gericht op hergebruik van grondstoffen en producten en het minimaliseren van reststromen in de verschillende schakels van de productieketen. Een veelgebruikte leidraad is de R-ladder:

  1. refuse and rethink (afzien van producten of producten intensiever gebruiken);
  2. reduce (producten efficiënter fabriceren of efficiënter maken in het gebruik);
  3. reuse (hergebruik van een product);
  4. repair, refurbish en repurpose (reparative en hergebruik van productonderdelen);
  5. recycling (verwerken en hergebruiken van materialen);
  6. recover (energie terugwinnen uit materialen);
  7. recycle (hoogwaardig hergebruik van grondstoffen).

In een circulaire economie sluiten we begin en eind van (lineaire-) productieketens op elkaar aan zodat materialen en producten in de kringloop blijven met waardebehoud  of -vermeerdering. Dit geeft nieuwe kansen voor bedrijven. Er ontstaan nieuwe markten en samenwerkingen, er komen extra arbeidsplaatsen en afname van het grondstoffengebruik leidt tot kostenbesparing én uiteindelijk een betere wereld.

Circulair denken en doen vraagt om een grondige analyse van de productieketen. Om kringlopen sluitend te krijgen, is bovendien samenwerking tussen ketenpartners, binnen en tussen sectoren belangrijk. Denk hierbij aan:

  • gebruik van hernieuwbare grondstoffen voor producten;
  • afval van het ene bedrijf inzetten voor een ander bedrijf (ketenvorming);
  • verlengen van de levensduur van een product zodat het minder snel aan vervanging toe is, bijvoorbeeld door tweedehands doorgeven of onderdelen ervan te hergebruiken;
  • producten met elkaar delen zodat andere consumenten deze zelf niet hoeven te kopen;
  • producten verhuren in plaats van verkopen; het eigendom gaat dan van de consument naar de producent.

Meer weten? Laat je inspireren door dit filmpje over circulaire economie van de Ellen McArthur Foundation: